Turizm öz sermaye Erozyonu Yaşıyor
Turizm öz sermaye erozyonu yaşıyor diyen DER Touristik – Genel Müdürü Hakan Ketenci ve Genel Müdür Ertan Sakallı ile turizmin finansal boyutunu konuştuk.
Turizm kişi sayısı anlamında iyi bir sezon yaşıyor, ama bir de madalyonun diğer yüzü var, finansal boyutunda ise istenilen seviyelere ulaşmış değil, sizin bu konudaki gözlemlerinizi ve bakış açınızı alabilir miyiz?
Hakan Ketenci: Günümüzde artık gelen satışlar fiyat odaklı olmaya başladı. Eski klasik müşteri gelmiyor, yeni müşteri profili ortaya çıktı. Low –Cost’a odaklı müşteriler şu an da piyasada ağırlıklı olmaya başladı. Kişi başı cirolara baktığımız zaman otellerde negatif bir trendi hep birlikte görmekteyiz. Bu da maliyet baskısını beraberinde getiriyor ve bu durum piyasayı hızlı bir şekilde açmaza sürüklüyor. Acil bir şekilde maliyetlerimizi dengeleyebilmek adına fiyatlarımızı stabilize etmeliyiz. Aksi taktirde bir nevi özsermaye erozyonu yaşamamız kaçınılmaz olabilir.
Bu açmazdan çıkış noktaları ne olmalı?
Hakan Ketenci: İlk başta Türkiye markası doğru yönetilmeli. Türkiye’nin bir hikayesi olmalı. Ancak bu şekil açmazdan çıkabilmemiz mümkün. Aksi takdirde beton bloklar yapıp da içinde her hangi bir ruh olmadığı zaman bizim fiyatları yukarı çekebilmemiz mümkün değil. Misafir sadece deniz, kum ve güneş için gelmemeli buradaki hayatı koklamak içinde gelmeli. Oteller kadar yeni hikayeler içinde beraberce yatırımlar yapılmalı. Önceden bir yatırımın geri dönüş süreci 10 yıl iken şuan 14 yılı buluyor ki. Gerekli önlemleri almadığımız taktirde bu yatırım geri dönüş süreleri daha da uzayabilir. Bu açıdan ele aldığımızda yatırım yapılamaz bir sektöre doğru gidişat var.
Otel kanadında iki yıl içinde fiyat anlamında eski seviyelere dönüleceği söyleniyor. Sizin bu konudaki görüşlerinizi alabilir miyiz?
Ertan Sakallı: Evet, öyle bir fiyat artışı eğilimi var ve bunu kontratlarda da görmekteyiz. Fiyatı piyasa belirliyor. Bunu da tur operatörlerinin planlamalarıyla yapacağız. İspanya, Yunanistan ve Bulgaristan ciddi boyutta yükseliş gösterdi ve oradaki fiyatlarda arttı. Fiyatlar arasında çok ciddi farklar oluşunca Türkiye’ye yönelen turistleri bu yıl hep birlikte gördük, ama halen piyasa düzene girmiş değil. Mısır ve Tunus’ta hızlı bir geri dönüş var.
Hakan Ketenci: Ertan’ın dediği gibi pazarın bu fiyat artışını kabul ediyor olması gerek, ama altyapı olmadan bunun olabilme şansı yok. fiyatlarımızı ne kadar yükseltirsek yükseltelim. Talep azaldığında agresif aksiyonlar vermek zorunda kalabiliyoruz. Dolayısıyla yapılan fiyat artışları alt yapısı olmadığı için temenniden öteye geçemiyor. Yatırımlara nitelik odaklı bakmamız şart. Fiyatlarımızı ancak bundan sonra yukarılara taşıyabiliriz.
Alman pazarı başta olmak üzere tüm pazarların bir 6 aylık bir değerlendirmesini yapar mısınız?
Ertan Sakallı: İlk altı aylık verilere de baktığımız Alman pazarının 2015 yılına göre yüzde 80 gerilerde olduğunu görüyoruz. Rus ve Ukrayna pazarı haricinde tüm pazarlarda özellikle Hollanda pazarında 2015 yılına göre yüzde yüze yakın bir düşüş var. İngiltere pazarındaki üç senelik artış 50 bin kişiyi geçmiyor. Bu göstergeleri doğru okuyan işletmeler önümüzdeki yaz sezonunda rahat bir sezon yaşarlar.
Hakan Ketenci: Şuan Mısır’ın açık olmaması yüzünden Rus pazarında artış yaşanıyor. Mısır müşterisinin de Türkiye’ye bir katma değeri yok. biz mısır fiyatına Türkiye’de oda satıyoruz ancak ancak maliyetlerimiz ne yazıkki Mısır ile aynı değil. Bu durumda ülke kazanmıyor, oteller kazanamıyor ki bu da tüm taraflarda öz sermaye erozyonunu tetiklemenin ötesine geçemiyor.
Derturistik’in bünyesine yeni yeni tur operatörleri katıldı, Kuoni, Exim ve Apollo bunlar ile buluşmanız nasıl oldu, bu süreci anlatır mısınız?
Ertan Sakallı: Derturistik’in geçmişi 25 yıla dayanıyor, Rewe Grubu’nun bir holdingi olduğunu biliyorsunuz. Son olarak Exim İskandinav pazarı lideri, sonra büyüme stratejimize uygun olarak da Apollo ve Kuoni bünyemize eklendi. Bu tur operatörlerinin tümünün aktif olarak 2 yıldır incomingini destinasyon turizmi olarak yapmaktayız. Çek, Polonya ve İskandinav pazarlarında büyümeye devam ediyoruz. Derturistik olarak Türkiye çok önemli bir destinasyon.
Hakan Ketenci : Konjonktür el verdiği sürece büyümeyi hedefliyoruz. Kendimize uygun şartlar gerçekleşirse prensip olarak yatırım yapma eğilimimiz var.
Son olarak Dertouristik olarak bir video hazırladığınızı biliyoruz? Merkez yönetimin yeni stratejileri ve mottosuna karşılık olarak, siz de bir filim ile onlara yanıt verdiniz. Bu videodan bahseder misiniz?
Hakan Ketenci:Hep diyoruz ya hikâyeler anlatmak gerek, işte biz bu doğrultuda bu videoyu hazırladık. Birlikte yazdığımız her güzel hikaye bizi birbirimize daha çok kenetliyor. Keşke her organizasyon bu tür faaliyetler yapsa. Sonucunda sektörel anlamda ne tür büyük başarılar elde edebileceğimizi hayal edebilmek bile insanı heyecanlandırıyor.