Recep Yavuz: “Paket Tur Yüzde 15’e İner Mi?”
Nbk Touristic Genel Müdürü Recep Yavuz “Paket Tur Yüzde 15’e İner Mi?” başlıklı yazıyı kaleme aldı. İşte O Değerlendirme…
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un turizmcilere 27 Eylül tarihinde yaptığı sunumu uzaktan da olsa izleme fırsatı buldum. Sağ olsun naklen yayın yapan turizmciler bize salondaymışız imkanı sağladılar. Bakanın sunumunu yanlış yorumlamamak adına birkaç kez dinledim. Sunumdaki verilerin bakanlığın resmi kaynaklarından alınması ve hatasız olduğu gerçeği ile gelen turist sayısı, turizmdeki büyüme, kişi başı gecelik gelir ve 2023 hedefleri konusundaki bilgilendirme mutlaka bir çok turizmcinin bir çok turizminin planlarına ışık tutmuştur. Buradaki strateji ve sayılara hiçbir itirazım yok, ancak bütün verilerin dayandığı ‘Turist Sayısı’ ölçümümüzdeki mantık konusunda biraz farklı düşünüyorum;
Öncelikle ‘Kim Turist?’ sorusunun cevabını bulmalıyız. Dünya Turizm Örgütü (UWNTO) en az 5 geceleme yapanları turist olarak kayıt altına alıyor. Zira günümüzde çeşitli nedenlerle sınırlardan bir veya birkaç günlüğüne komşu ülkeye geçen milyonlarca insan var. Ve bunlar sadece fakir ülkeler arasındaki geçişler değil, Almanya’dan bile berber için, ucuz benzin almak, casino için Polonya’ya, Çek Cumhuriyeti’ne 1-2 günlük geçişler var.
Bizde de buna benzer geçişler var. Türkiye’de çeşitli işlerde çalışmak için gelen Gürcistan vatandaşları, Edirne pazarına gelen Bulgar vatandaşları az değil, yaklaşık 4,5 milyon. Yeni istatistik formatında günübirlikçiler düşülüyor, ama yukarıda rakamın önemli bir bölümü günübirlikçi değil. Eğer bu rakamlar sağlıklı tespit edilir ve 5 gün üzerinde Türkiye’de kalanlar tespit edilirse, gerçi gelen turist sayımız biraz düşer ama gelirler daha yukarıya çıkar.
Bu bağlamda öncelikle bütün istatistikleri oluşturmadan ve simülasyonları yapmadan önce kimi turist sayacağımız konusunda UWNTO ‘nun kriterini göz önünde bulundurarak, en az 5 gecelemeden yola çıkalım derim.
Başlıktaki konuya dönecek olursak. Thomas Cook iflasından sonra online pazarın artık sektörde söz sahibi olduğu, paket turların ve bunları düzenleyenlerin artık sona yaklaştıkları konusunda genel kanaat oluştuğu kesin. Bunu öngörmemek zaten çok yanlış olur. Ancak Türkiye gibi kitle turizmine girmiş bir ülkede paket turların önemi yabana atılamaz. Paket tur, aylar öncesinden oluşturularak misafirin tatildeki temel ihtiyaçlarının (uçak, otel, transfer, rehberlik hizmeti) paket bir fiyatla sunulmasıdır. Bunun için tur operatörü aylar öncesinden uçak, otel anlaşmaları yaparak önemli bir rizikoyu da göze almak zorundadır. Toplu satın almadan kaynaklanan fiyat cazibesi turist için de önemli bir güvencedir. Paket satın alındıktan sonra turist için tek bir muhatap vardır; Tur Operatörü. Turist tatiline uygun uçak, ailesine uygun oda, emin bir yolculuk yapacağı transfer aracı aramak zorunda kalmaz. Bu satırları okuyan herkesin bu konuyu çok iyi bildiğini biliyorum.
Bu bağlamda sahil turizmi destinasyonlarında paket turlar tüketici için önemli bir avantajdır. Bu bağlamda özellikle yaz döneminde Yunanistan’a, İspanya’ya, İtalya’ya, Portekiz’e ve Türkiye’ye giden turistlerin önemli bir kesimi paket turlarla seyahat eder. Maceraperest ve Induviduel turistlerin dışında uzak destinasyonlarda da paket tur bir tatil güvencesidir. Çin’e, Hindistan’a, Rusya’ya ve Güney Afrika’ya yapılan gezilerin çoğu da turizm profesyonelleri tarafından hazırlanmış turlarla gerçekleştirilir. Mesela kendinizi düşünün, eşinizle bir Hindistan seyahati yapmak isterseniz, neleri araştırıp, satın almanız gerekecek?
Türkiye’den yurt dışı seyahati alanların çok büyük bir kısmı da paket turlarla, Yunan Adaları’na, Orta Avrupa’ya, İtalya’ya ve İspanya’ya gidiyorlar.
Bu bağlamda Turizm Bakanı’nın Paket tur oranını %15-%60 oranına çekilmesi önerisine bir bakalım. Her ne kadar 15 ile 60 aralığının geniş olmasına rağmen ,
Belli ki ,
- Online turizmin yükselişi,
- Tur operatörlüğü riski,
- Daha fazla gelir elde etme, arzusu ile böyle kanaat oluşmuş .
Biz 15-60 aralığının ortalamasını alalım %37 hedef olsun. Buna göre Türkiye’ye gelecek turistlerin
% 63 kendi kendilerine uçağını, otobüsünü, transferini ve –bulursa – muhatabını araştırıp bulmak zorunda. Bu mümkün mü?
Antalya ve benzeri tatil destinasyonları için bu çok zor gözüküyor. Antalya’da turist % 90 kendisini tur operatörünün güvencesine teslim etmiş. Gelen turistin sadece % 10’u kendi imkanları ile tatil yapmış.
| Antalya Havalimanı / AYT | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 Ağustos |
| Havalimanı Genel Toplam | 10.875.464 | 6.181.913 | 9.738.962 | 12.712.603 | 10.505.242 |
| Acenta Paket Yolcu | 10.219.939 | 5.465.724 | 9.065.624 | 12.109.562 | 9.710.996 |
| Oran | 94% | 88% | 93% | 95% | 92% |
İstanbul ve Anadolu için bu farklı olabilir. Ama Antalya ve Ege’de durum bu. Türk Turizmini de bu sistem bugünlere taşıdı. Bu yüzden Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un önerisine ancak belli destinasyonlarda katılıyorum. Antalya’ya yılda 10 milyon turistin gelmesini sağlayan tur operatörlerinin başarısını göz ardı etmeyelim.
| Antalya Havalimanı / AYT | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 Ağustos |
| Havalimanı Genel Toplam | 10.875.464 | 6.181.913 | 9.738.962 | 12.712.603 | 10.505.242 |
| Acenta Paket Yolcu | 10.219.939 | 5.465.724 | 9.065.624 | 12.109.562 | 9.710.996 |
| Oran | 94% | 88% | 93% | 95% | 92% |