Günümüzde turizm sektörü, COVID-19 küresel salgınından en çok etkilenen sektörlerden biridir.
COVID-19 gibi küresel krizler, her krizde olduğu gibi çeşitli fırsatlar da sunmaktadır. Öyle ki turizm sektörünün son yıllarda önemli bir felsefesi olan, sürdürülebilir turizm; sürekli yenilenen turist istek ve ihtiyaçlarının pandemi şartlarında ekonomik ve sosyal gereksinimlerin yanı sıra; hijyen, sağlık, temiz bir çevre, doğayla yakın ilişkili turizm çeşitleri ve bu alanlardaki etik kuralların uygulanabilirliği davranışları ile daha kolay ulaşılabilir bir hedef haline gelebilecektir.
Peki, turizm paydaşları sürdürülebilir turizm çerçevesinde içinde bulunduğumuz dönemde neler yapabilir?
Bu sorunun cevabı; öncelikle sektörü önümüzdeki kış dönemine hazırlanmaktan ve bu dönemde uygulanabilir politikaların oluşturulabilmesinden geçiyor. Bölgelere göre faaliyet gösterecek alternatif turizm türünü ‘sağlıklı turizm’ mottolarıyla birleştirebiliyor muyuz? Sürdürülebilirlik felsefesini turizmin tüm paydaşlarında ana felsefe haline getirebiliyor muyuz? Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin yöneticileri, yeterli, nitelikli ve eğitimli istihdam için neler yapıyor? İnsan-insan etkileşiminden doğan turizm için personel eğitimleri yeterli mi?
Bunlar gibi soruların cevapları tek başına yeterli olmasa da üzerinde durulması gereken konular olarak karşımıza çıkıyor. Bahsettiğimiz konuları salgın şartlarında etkin ve etkili politikalar ile çözümleyebilirsek, pandemi de sürdürülebilir olmuyor mu?
Örneğin, faaliyet gösterdiğimiz bölge, eko turizm olanaklarına sahip ise, basit bir ifadeyle ‘Sağlıklı Eko Turizm’ mottosunun kullanılması, sürdürülebilir turizm temalı broşürlerin, reklamların yayınlanması, turistik işletmelere güvenilir turizm sertifikasının yanında sürdürülebilir turizm sertifikalarına sahip olmanın getireceği avantajların aktarılması gerekmez mi? Tüm bunların yanında yerel halkın çevreye yönelik bilinçlendirilmesi ile pandeminin getirdiği olumsuz şartlar turizm bağlamında azaltılamaz, pandemi sürdürülebilir olmaz mı?
Pandemi şartlarına rağmen biliyoruz ki sektör, 2021 yazında oldukça hareketlendi. Ancak, İşletme sahipleri ve yöneticiler belirsizlikten ve artan maliyetlerden, çalışanlar ise salgına yakalanma endişesinden muzdarip. Bu durum istihdam konusunda da zorluklar çıkarıyor.
Bu noktada personel istihdamında da hem sektör yöneticilerine hem de sektörün önemli iş gücü sağlayıcıları olan üniversitelere büyük iş düşüyor. Sektör üniversite iş birliğinin çok sağlıklı yönetilmesi gerekiyor. Öyle ki turizm alanında farklı programlarda eğitim gören öğrencilerin sektörün bu olumsuz havasından etkilenmemesi gerekiyor.
Yeni neslin turizmden uzaklaşmaması için yöneticilerin istihdam ve eğitim konusunda, pandemi şartlarından sektörün en az etkilenebileceği sürdürülebilir felsefeli uygulamalar gerçekleştirebilmesi önemli bir konu haline geliyor. Aksi taktirde ne sürdürülebilir bir pandemi, ne sürdürülebilir bir turizm ne de sürdürülebilir insan kaynağından bahsetmek çok olası gözükmüyor.
Mehmet Oğuzhan İLBAN Prof. Dr. Balıkesir Üniversitesi, Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokul Müdürü