Şebnem İmece
Nüfusu, ekonomisi ve halkının kültürel seyahat tercihleriyle Çin; Türkiye’nin sürdürülebilir turizm hedefleri açısından önemli bir kaynak pazar olmaya aday. İki ülke arasındaki turizm faaliyetlerini geliştirmek adına atılmış adımlar olsa da yeterli değil. Uzakdoğu kaynak pazarına hizmet vermekte olan Aspentur’un Genel Müdürü Yasin Boztepe, devlet desteği ile gerekli şartların oluşturulması durumunda; bugün alternatif sayılan bu pazarın kısa süre içerisinde ana pazarlar arasına girebileceğini söylüyor. Boztepe, doğru adımlar atılırsa yılda 10 milyon Çinli turisti ağırlayabileceğimize dikkat çekiyor.
Yasin bey, ilk olarak bize Aspentur’un kuruluş hikayesini anlatır mısınız?
Aspentur Uzakdoğu kaynak pazarlarıyla çalışan bir seyahat acentesidir. Manavgat’taki Aspendos Kalesinden esinlenerek bu ismi verdik acentemize. İsim hakkını aldık ancak, TÜRSAB’tan aynı ismi alamadığımız için kaydımızı Vasada Mice olarak yaptık. İkisini birlikte devam ettireceğim ama başlangıcımız Aspentur ile olduğu için piyasada daha çok bu isimle tanınıyoruz ve onunla ilerliyoruz.
Aslında otelcilik kökenliyim. Turizme 2000’lerin başında otelcilikle ve Pamukkale bölgesinden giriş yaptım. Buradaki otellerde Çin, Kore, Japonya’dan gelen çok sayıda turist vardı ve bu pazarları orada tanıma fırsatım oldu. Daha sonra Antalya’ya geldim. Burada otelciliğe devam ederken Uzakdoğu pazarının da çok seveceği destinasyonlar keşfettim. Büyük çoğunlukla Ruslar, Almanlar ve Ortadoğu pazarlarının doldurduğu bu destinasyonlara neden Uzakdoğu’dan da turist getirmeyelim diye düşündüm. Çinli ve Koreli turistler İstanbul’dan başlıyor, turlarla Kapadokya’ya kadar geliyor ama Akdeniz’e inmiyordu. Aspentur’u onları Akdeniz kıyılarımızla buluşturmak için kurduk.
Uzakdoğulu turistin Türkiye ve Akdeniz bölgesine ilgisi nasıl?
Bilindiği üzere Uzakdoğulu turist fazla güneşten hoşlanmıyor. Daha çok tarihi ve kültürel turları tercih ediyor. Akdeniz kıyıları da hem doğal hem de tarihi ve kültürel değerleriyle bu pazarların ilgisini çekiyor. Sıcaktan hoşlanmadıkları için daha çok sezon dışını tercih ettikleri için sezonun öncesi ve sonrası için Uzakdoğu pazarları bölgemiz ve ülkemiz için önemli bir kaynak. Özellikle de Çin.
Son beş yılda Akdeniz bölgemize Çin’den gelen turist sayısı 10 binlerden 100 binlere ulaştı. Bu sayı Kore için 50 bin civarında. Bu yıl ülkemize gelen Çinli turist sayısının yıl sonunda 400 bini bulacağını öngörüyoruz.
Pandeminin en çok etkilediği pazarlardan biri oldu Çin pazarı. Ancak pandeminin sonrasında çıkan haberleri hatırlarsınız, ‘Çin kapılarını açtı. Türkiye’ye 400 bin Çinli gelecek’ deniliyordu. Biz baştan buna inanmamıştık. Ancak bu konuda atılan adımlar sayesinde bu iddia gerçek oldu. Türk Hava Yolları ile Çin Havayolları’nın anlaşması, ardından belediye başkanlarımız ve özellikle İGA eski CEO’su Kadri Samsunlu beyefendi bu konuda güzel adımlar attı. Havalimanına Çince yönlendirme tabelaları ve Çince rehberler koyuldu. Çin hükümetiyle kurulan bağlantılar neticesinde beş büyükşehir havalimanlarını Çinlilere açtı. Şu anda Çin’den buraya ciddi sayıda tarifeli uçuşlar var. Bunlara bir de charter ekledik.
Çin pazarı ile ilgili yakın gelecek için öngörünüz nedir?
Çin çok büyük bir destinasyon. Bir buçuk milyara yakın nüfustan bahsediyoruz. Türkiye Hong Kong, Pekin gibi dokuz on büyük şehrine bağlantı köprülerini attı. Rusya Akdeniz’in en büyük kaynak pazarı konumunda şu anda. Rusya’nın nüfusu kaç? Oradan yılda kaç turist getiriyoruz? Yılda en fazla 6 milyon. Hemen Rusya’nın yanında bir Çin destinasyonu var. Bunun matematiğini yaptığınız zaman bir buçuk milyarlık Çin’den kaç turist alabileceğimizi görebiliyoruz. Başta Kültür ve Turizm Bakanlığımız olmak üzere konunun tüm muhatapları bu konuda bir şeyler yapmalı.
Türkiye’de şu anda bu operasyonu yapabilecek yeter sayıda uçak yok. TK maksimum 100 tane ayarlayabiliyor. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle uçağı kaldırabilecek yakıt, personel, rehber, transfer masraflarını karşılayabilecek operatör de yok maalesef.
Antalya Büyükşehir Başkanımızdan da tıpkı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımızın yaptığı gibi bu pazara hitap eden uygulamalar bekliyoruz. Çünkü kent buna göre hazırlandığında Çin’den özellikle de sezon dışında gelecek turistlerle turizmi 12 aya yayma hedefine hizmet edilebilir. Yaz mevsimi dışında da oteller doldurulabilir. Bakıldığında Çin pazarı alternatif pazarların en büyüğü. Çin’in dünyadaki en büyük ekonomilerinden biri olduğu da unutulmamalı. Gelen turist harcayan turist aynı zamanda.
“Yıl boyunca, tüm ülkeyi gezen ve şehir içindeki otelleri de kullanan bir pazar oluşturabiliriz”
Çinli turist 15 günlük kültür turlarına geliyor. İstanbul’dan başlıyor, Balıkesir, Bursa, Çanakkale, İzmir, Kuşadası, Aydın, Pamukkale ve sonra Antalya. Antalya’da şu an bir iki gün geçiriyorlar. Ama gerekli şartlar oluşursa bu da uzayabilir. Uzakdoğulu turistler Konya, Ankara, Karedeniz’de Trabzon, Samsun ve Rize’yi de ziyaret ediyorlar.
Yeterli tanıtım, uygun paketlerin oluşturulması ve devlet desteği ile bu pazarın burada filizlenmesi mümkün. Çin’e çalışan operatörlerin karşılaştığı ekonomik sıkıntılar, bu pazar filizlenene kadar devlet desteği ile çözülebilse; bu alternatif pazar bir ana pazar bile olabilir. Gerekli ekipmanlar oluşur, özellikle tur operatörlerimize destek sağlanırsa gelen Çinli turist sayısının bir yıl içerisinde on milyonlara kadar dayanacağını düşünüyorum. Üstelik 12 aya yayılmış, tüm ülkeyi gezen ve şehir içindeki otelleri de kullanan bir grup. Sürdürülebilir turizmden bahsediyorsak da Uzakdoğu pazarı bizim için önemli bir kaynak. Kültür turizmi için geliyor ve gezdikleri yerin kıymetini biliyorlar.
